OCAK AYI RAHİM AĞZI (SERVİKS) KANSERİ FARKINDALIK AYI
Serviks kanseri (Rahim ağzı Kanseri), dünya genelinde kadınları en çok etkileyen, etkili tarama yöntemleriyle erken tanınıp tedavi edilebilen ve böylelikle hastalığa bağlı ölüm oranlarının büyük oranda azaltılabildiği kanser türlerinden biridir.
Dünyada Ocak ayı "Rahim Ağzı Kanseri Farkındalık Ayı" olarak belirlenmiş olup diğer ülkeler ile birlikte Ülkemizde kadınlarının dikkatini çekmek adına çeşitli etkinlikler düzenlenmekte ve kadınlar tarama testlerinin ücretsiz yapıldığı Aile Sağlığı Merkezlerimize ve Sağlıklı Hayat Merkezlerimize davet edilmektedir.
Rahim Ağzı Kanseri Neden Önemli?
Çünkü, önlenebilir,ü
Çünkü, erken teşhis edildiğinde %100 tedavi edilebilir,ü
Çünkü, ölüm tamamen engellenebilir durumdadır.ü
Risk faktörleri nelerdir?
30 yaşın üzerinde olup tedavi edilmemiş Human Papilloma Virüs (HPV) ve/veya cinsel yolla bulaşan diğer enfeksiyonlarınız var ise. (HPV, rahim ağzı kanseri de dahil olmak üzere en az altı kanser türüne neden olabilen, cinsel yolla bulaşan yaygın bir virüstür.)ü
Erken yaşta (16 yaş öncesi) aktif cinsel yaşama başladıysanız.ü
Birden fazla seks partneriniz var ise.ü
Düzenli şekilde rahim ağzı kanser taramaları yaptırmıyor iseniz.ü
Sigara içiyorsanız.ü
Meyve ve sebzeyi az tüketmek şeklinde bir beslenme alışkanlığınız var ise.ü
Düşük sosyoekonomik düzeye mensup iseniz.ü
Uzun süre (5 yıldan fazla) doğum kontrol hapı kullanma öykünüz var ise.ü
Zayıflamış bağışıklık sistemi (İnsan İmmün Yetmezlik Virüsü/HIV gibi) söz konusu ise.ü
Aşırı kilolu veya obez iseniz.ü
Rahim ağzı kanseri olan bir kız kardeş veya anne gibi yakın bir akrabanız varsa risk altndasınızü
Belirtileri:Rahim ağzında kanser öncesinde gelişen değişiklikler genellikle belirti vermeyip ancak pelvik muayene, Pap testi ve HPV testleri ile erken dönemde tespit edilebilmektedir.
Fakat;
Vajinadan artan miktarda veya alışılmadık türde akıntı geliyorsaü
Sırt, bacak veya kadın cinsel organlarının olduğu bölgede ağrı gözleniyorsaü
Yorgunluk, kilo kaybı, iştahsızlık gelişmişseü
Tek ya da iki bacakta şişkinlik varsaü
İdrar yaparken ağrı gözleniyorsaü
Normal adet dönemi dışındaki zamanlarda lekelenme tarzında hafif kanama oluyorsaü
Normalden daha uzun süren veya daha ağır olan âdet kanaması söz konusu iseü
Cinsel ilişki sırasında veya sonrasında kanama veya ağrı gözleniyorsaü
Menopoz sonrası kanama izleniyorsa ilk fırsatta bir sağlık kuruluşuna başvurunuz.ü
Erken Teşhis
Tarama ve erken teşhis ile tedavisi yüzde yüz mümkün olan rahim ağzı kanseri, günümüzde kanserden ölüm nedenleri arasında çok geride yer almaktadır. Rahim ağzı kanseri HPV ile ilişkili olan en yaygın hastalıktır. Neredeyse tüm rahim ağzı kanserleri HPV enfeksiyonu nedeniyle gelişmektedir. HPV ayrıca kadın ve erkeklerde cinsel organ ve ağız boşluğu kanserlerine de neden olmaktadır. HPV’nin tespiti, erken dönemde rahim ağzındaki kanser öncülü değişikliklere işaret ederek kanser teşhisini kolaylaştırmaktadır. Günümüzde rahim ağzı kanserini önlemeye veya erken bulmaya yardımcı olmak üzere geliştirilmiş iki tarama testi yaygın şekilde kullanılmakta ve Sağlık tesislerimizde yapılmaktadır.Bu testler;
Pap testi (veya Papsmear), uygun şekilde tedavi edilmezse rahim ağzı kanserine dönüşebilecek olan prekanseröz durumları (rahim ağzındaki hücre değişiklikleri) arama esasına dayanır.ü
HPV testi ise bu hücresel değişikliklere neden olabilecek virüsün (insan papilloma virüsü) rahim ağzı hücrelerinde tespiti esasına dayanan bir testtir.ü
Her iki test de son derece basit ve ağrısız işlemler olup aynı anda yapılmaktadır.ü
Rahim ağzı kanseri Dünya Sağlık Örgütü (DSÖ tarafından) “önlenebilen bir ölüm nedeni” olarak tanımlanmaktadır. Bu gerçekten hareketle tehlikeli olmasının yanında önlenebilir bir kanser olma özelliğini taşıyan bu hastalık için tüm dünyada tarama yapılması ve her ülkenin kendi kontrol politikasını oluşturması önerilmektedir. Ülkemizde uygulanan ulusal kanser tarama programı uyarınca, tarama standartlarımız doğrultusunda 30-65 yaş aralığındaki kadınlara her 5 yılda bir HPV ve Pap Testi uygulanmaktadır. Pozitif olgular teşhis merkezlerimize ileri tetkik için gönderilmektedir.
Tedavi: Rahim ağzı kanseri ameliyat, radyasyon ve kemoterapi ile tedavi edilir. Bu tedavi seçenekleri hastanın durumuna ve ihtiyacına göre tek başına veya birbiriyle kombinasyon halinde verilebilir.
Tarama Testleri Nerelerde Yapılabilir?
Ülkemizde rahim ağzı kanseri taramaları ÜCRETSİZ olarak Kanser Erken Teşhis, Tarama ve Eğitim Merkezlerinde (KETEM, Aile Sağlığı Merkezlerinde (ASM), Toplum Sağlığı Merkezlerinde (TSM) ve Sağlıklı Hayat Merkezlerinde (SHM) yapılmaktadır.
Bakanlığımız ve Bilim kurulunun hazırlamış olduğu COVID-19 pandemisinde Enfeksiyon Kontrol Önlemleri Rehberi doğrultusunda gerekli önlemler alınarak kanser taramaları devam etmektedir.
Serviks Kanseri Taramalarımız ücretsiz olup 30-69 yaş kadınlar Aile Sağlığı Merkezlerinde veya Osmaniye Sağlıklı Hayat Merkezi 0328 8120060 telefonunu ve Kadirli Sağlıklı Hayat Merkezi 0328 7175010 telefonlarını arayarak Merkezlerimizde taramadan geçmek adına randevu oluşturabilirler.